2022 йисуз Кьилегь Къудратан 100 йис хьана

Кьилегь Къудрат лезги шиирикъай миже къачунва ва Етим Эминан, СтIал Сулейманан ва Хуьруьг Тагьиран адетар хуьзвайтир.

Къудрат Кибечханан хва Велиханов 1922-йисуз Кьилегьрин хуьре дидедиз хьана. Хайи хуьре ирид йисан мектеб куьтягьайдилай гуьгъуьниз гъендин жегьил чIавара шаир, 1942-йисуз Ватандин ЧIехи къалкьилдиз рекье гьатна.

"-Ватандин ЧIехи дяве кьил хкажайла за хуьруьн мектебдин ирид лагьай синиф куьтягьна колхозда жувалай алакьдай гьар са кIвалах ийизвай:" - рикIел хкидай шаирди - "Кьилевайбурун, иллахьи парабуру вил ягъазвай бригадирдин буйругъар кьилиз акъуддай. Военкоматдай эверайла КцIариз, анайни яхди Худатдиз фенай. Чун фронтдиз рекье кутурди квез хъсан чидай Себри Бабаев тир."

Къалкьилдин чIава Кибечханан хва Къудратаз 5 хер хьана. Ам Ватандин ЧIехи къалкьилдин I дережадин орденар, дамахдин чарар ва маса медалар къачунва.

"-Хайи хуьруьз хтана бубадин кIвал-югъ авай гьал акурла зи вилерилай мичIивал фена."-лугьудай фад-фад чал илифдай Кьудрат халуди."-ЧIерейрик галай кIарасарни кваз хкудна канвай ина ацIукьнавай чаз мукьва са дишегьлиди. Мажбур хьана Гьсанабег лугьудай къуншидин кIвале амукьна, дяведай къуьнерик галаз хтай шинелдик къатиз-къарагъиз мажбур хьана зун..."

Ахпа гъил гана, хайи кIвал туькIуьр хъувуна къайдадиз хкай жегьилди 1948-йисуз Жавагьирахъ галаз хзан туькIуьрна, веледрин иеси хьана.

"-Шиирар кхьиз жува-жув кьатIайдалай, мектебда кIелдай чIавалай кьил кутунай за." - лагьанай чIехи шаирди. - "Рагьмет хьайи Мирзагъа муаллимдиз (Мирзагъа Эмиров - республикадин лайих муаллим) кхьей цIарар къалурайла ада давамарун ва гзаф кIелун меслятнай. За адан гафуниз амална. Куьуьзуь жедалди ктаб акъудиз хьаначтIани, теснифриз ара ганач..."

Къудрат Кибечханан хва Велиханов 2003-йисан июндиз рагьметдиз фена ва хайи хуьре кучукна.

Ша чун квез, адан шиирар къалурин.

Чан хва, бубад гайи тербет

Ваз кIвачерик таз кан жемир.

Гьич чарадан гъилин зегьмет

Ви жибинда тваз кан жемир.

Давам гана жуван цIузни,

АватайтIан лап вацIузни,

Жувакай гьич са чIавузни

Масадан кеф хаз кан жемир.

Чир тавуна дуьз жуван тай,

Жедай ахпа лап вилин цIай,

Пад ягъадай явадакай

Адахлу ваз кьаз кан жемир.

Ацукьайла межлисд юкьвал,

Румка къачуз мукьвал-мукьвал,

Хъуьредайвал вири жувал

Сархуш жедалд къваз кан жемир.

И дагълара авайбур

Гьарма сад анар я, гьа!

КьечIем патал алайбур

Михьи лезгияр я, гьа!

Чпин чандик грамни,

Квачир масдан гьарамни,

Аку, а кьве рцIамни

Сад са къелемд цIар я, гьа!

ЦIайлапанар хьтинбур

Вири лезгияр я, гьа!..

Акьул-камалдиз дерин,

Жаваб гудай мез ширин,

Гардан лацу агъ хьтин,

ПIузар некIед чар я, гьа!

Чамардавай шиф хьтин

ВикIегь лезгияр я, гьа!..

ЧIулав кьве вил ргазвай,

Мержанар хьиз аквазвай,

Чи КцIара авазвай,

Магьи садан тIвар я, гьа!..

Шаир Кьилегь Къудрат хьиз,

Йикъандавай вилик физ,

Машгьурнавайд халкьариз

Ватанэгьлияр я, гьа!

Ватандин я, гьа!

Ватандин таъсиб хуьдай

Асул лезгияр я, гьа!

Фото: Википедия